“Onder embargo”: wat wil dit zeggen over financiëel nieuws?
In de financiële journalistiek en in de bredere communicatiesector is het begrip “onder embargo” een term die nogal eens opduikt. Het klinkt misschien als iets uit een spionageroman, maar in werkelijkheid is het een gebruikelijke afspraak tussen bron en journalist. Toch leidt het in de praktijk vaak tot verwarring, vooral bij beleggers die via media of perskanalen informatie proberen te begrijpen of voor te zijn. Wat betekent het precies wanneer nieuws “onder embargo” wordt gedeeld? En wat zijn de gevolgen – en misschien zelfs de valkuilen – als je dat hoort in een financiële context?
Wat betekent een embargo in financiële communicatie?
Een embargo is in essentie een tijdelijke geheimhoudingsplicht. In de financiële communicatie betekent dit dat bepaalde informatie – bijvoorbeeld kwartaalresultaten, winstverwachtingen of persberichten van bedrijven – al wordt gedeeld met bepaalde partijen (zoals journalisten, analisten of institutionele beleggers), maar pas op een vooraf afgesproken tijdstip mag worden gepubliceerd.
Dat tijdstip is het einde van het embargo. Tot dat moment mogen betrokken partijen de informatie niet openbaar maken, noch gebruiken voor financiële transacties. De bedoeling hiervan is om alle marktpartijen op hetzelfde moment toegang te geven tot dezelfde informatie, zodat eerlijkheid en transparantie gewaarborgd blijven op de financiële markten.
Een voorbeeld: een beursgenoteerd bedrijf stuurt op dinsdagavond om 20u zijn kwartaalcijfers naar enkele geselecteerde media, maar onder embargo tot woensdag 7u ’s ochtends. De journalisten hebben zo tijd om hun stukken goed voor te bereiden en te analyseren, maar mogen er nog niets over publiceren tot het afgesproken tijdstip.
Waarom gebruikt men embargo’s in de financiële wereld?
De reden dat embargo’s bestaan is tweezijdig. Enerzijds is het in het belang van journalisten en analisten: zij krijgen zo de kans om vaak complexe financiële documenten door te nemen, experts te bevragen en grondige analyses te schrijven – zonder te moeten racen tegen de klok. Anderzijds is het ook in het voordeel van bedrijven zelf: ze kunnen beter controleren hoe hun boodschap in de media verschijnt, met minder risico op fouten of misinterpretaties.
Maar er zit ook een element van gelijkheid in. Wanneer een bedrijf of instelling gevoelige informatie zoals kwartaalresultaten, overnames of koersgevoelige uitspraken deelt, dan moet dat in theorie op exact hetzelfde moment bekend worden gemaakt aan de hele markt. Dat is wettelijk vastgelegd in de Europese Marktmisbruikverordening (MAR), die van toepassing is op alle beursgenoteerde ondernemingen in de EU.
Een embargo is dus een manier om voor te bereiden, maar geen reden om de informatie selectief vroeger te lekken. Dat zou namelijk marktmanipulatie kunnen zijn, iets waarvoor stevige boetes staan. In die zin is het dus een vertrouwenscontract tussen bron en ontvanger.
Hoe herken je als belegger of iets onder embargo valt?
Voor de gewone belegger die het nieuws volgt via klassieke of online media is het meestal niet meteen zichtbaar of iets onder embargo stond. Zodra het embargo afloopt, wordt de informatie immers vrijgegeven voor iedereen. Toch zijn er vaak subtiele signalen:
- Je ziet op verschillende grote nieuwssites plots tegelijk nieuwsartikels verschijnen met exact dezelfde timing – bijvoorbeeld over de kwartaalresultaten van een bank of een farmabedrijf.
- De artikels zijn opvallend goed uitgewerkt, inclusief uitgebreide grafieken, duiding en quotes. Dat wijst erop dat de journalisten hun werk vooraf konden voorbereiden.
- Bij persagentschappen als Belga, Bloomberg of Reuters zie je timestamps die perfect op het uur of zelfs de minuut zijn afgestemd.
Voor wie echt in het vak zit – financieel journalisten, analisten, communicatieverantwoordelijken van bedrijven – is het embargo letterlijk vermeld in de documenten. Dan staat er bijvoorbeeld in koeien van letters bovenaan het persbericht: “ONDER EMBARGO TOT 14/04/2025 – 07:00 CET”.
Mag informatie onder embargo worden gebruikt om aandelen te kopen of verkopen?
Neen. En dat is een keiharde regel. Informatie die onder embargo is gedeeld, valt in veel gevallen onder de definitie van voorwetenschap. En voorwetenschap mag niet gebruikt worden voor handelsdoeleinden, omdat dit de markt oneerlijk maakt en het vertrouwen schaadt in het beurswezen. Het is een vorm van insider trading, en daar staan stevige boetes en zelfs gevangenisstraffen op.
Voor journalisten, persagentschappen en andere betrokkenen geldt de regel dat ze strikt vertrouwelijk met de informatie moeten omgaan. Als ze de informatie toch voortijdig lekken of gebruiken voor persoonlijke winst, begaan ze een zware inbreuk op de wetgeving. In België is dit opgenomen in de wet van 2 augustus 2002 over het toezicht op de financiële sector, samen met de toepassing van Europese regels.
Voor gewone beleggers is het doorgaans niet mogelijk om deze informatie vroegtijdig te verkrijgen – en dat is maar goed ook. Als je plots merkt dat een aandeel fors beweegt vlak vóór de officiële bekendmaking van resultaten, is dat meestal verdacht en komt er vaak een onderzoek van de toezichthouder FSMA of ESMA.
Wat zijn de risico’s en valkuilen van embargo’s?
Hoewel embargo’s bedoeld zijn om duidelijkheid en eerlijkheid te brengen, kunnen ze ook een vals gevoel van veiligheid creëren. Er zijn enkele belangrijke risico’s:
1. Gecontroleerde informatie: Wanneer bedrijven onder embargo communiceren, hebben ze vaak de touwtjes in handen. Ze sturen de boodschap strak aan en kiezen wie wat mag weten. Dit kan leiden tot “spin”, waarbij het bedrijf zichzelf beter voorstelt dan het is. Onafhankelijke vragen van journalisten kunnen beperkt worden.
2. Lekken blijven mogelijk: In theorie moet informatie onder embargo geheim blijven, maar in de praktijk komt het helaas voor dat info toch lekt. Vaak via informele netwerken of zelfs via algoritmes die datasites scannen op vroegtijdig gepubliceerde PDF-bestanden of metadata.
3. Verkeerde interpretaties: Zelfs als de info netjes onder embargo vrijgegeven wordt, kan het gebeuren dat verschillende media andere accenten leggen. Als belegger moet je dus altijd kritisch blijven kijken naar wie het zegt, hoe het wordt gezegd, en vooral: wat er níét gezegd wordt.
4. Volatiliteit na het embargo: Net na afloop van een embargo zie je vaak schommelingen op de beurs. Dat komt doordat iedereen tegelijk de informatie begint te verwerken – en daar heel verschillend op reageert. Voor daytraders kan dit een speelveld zijn, maar voor lange termijn beleggers is het vaak raadzaam om wat afstand te nemen en pas enkele uren later een oordeel te vellen.
Wat betekent dit alles voor jouw beleggingsstrategie?
Als je met een langetermijnvisie belegt, dan hoef je je meestal niet te laten opjagen door embargo’s of het breaking nieuws dat eruit volgt. Het is belangrijker om de fundamenten van een bedrijf goed te begrijpen dan om in te spelen op elk persbericht dat verschijnt. Persoonlijk kijk ik liever naar trends op kwartaal- en jaarniveau dan naar het lawaai van de dag.
Voor wie actief belegt of regelmatig posities inneemt op basis van nieuws, is het wel nuttig om alert te zijn op embargo’s. Je leert op den duur de typische tijden herkennen waarop bedrijven hun cijfers publiceren (meestal ’s ochtends vroeg of na beurs). Je leert ook welke media betrouwbaar zijn in hun interpretaties en welke vooral sensatie najagen.
Een beetje mediageletterdheid doet in dit geval wonderen. En zelfs als je de info onder embargo niet zelf ontvangt – wat normaal is als kleine belegger – dan kun je met gezond verstand veel afleiden uit het ritme en de structuur van financieel nieuws. Wie denkt dat hij “te laat” is omdat hij niet bij de eerste was die het nieuws las, vergist zich meestal. De markt verwerkt nieuws vaak trager dan men denkt – en fouten van overhaaste handelaars worden nog trager rechtgezet.
Embargo’s zijn dus geen geheimzinnige clubjeswerk, maar eerder een logistiek hulpmiddel voor nieuwsverwerking. Transparantie en tijdigheid zijn het doel, maar met een beetje achterdocht kijken kan absoluut geen kwaad. Zeker niet in de financiële sector, waar niet alles altijd even transparant is als men graag wil geloven.