Chinees exportherstel duwt Xi en Trump in escalatie van handelsoorlog
De Chinese export is in september onverwacht sterk gestegen, met een groei van 8,3 % op jaarbasis in dollarwaarde. Ook de import nam met 7,4 % toe. Dat lijkt goed nieuws, maar de cijfers komen op een gevoelig moment: de spanningen tussen China en de Verenigde Staten lopen opnieuw hoog op. President Xi Jinping verdedigt nieuwe exportcontroles op strategische grondstoffen, terwijl Donald Trump extra tarieven aankondigt en de diplomatieke toon verder verhardt. Beleggers wereldwijd kijken met groeiende bezorgdheid toe hoe deze economische dans verandert in een geopolitiek schaakspel met wereldwijde gevolgen.
Exportcijfers die de verwachtingen overstijgen
Na maanden van gemengde economische signalen verraste China de markten met sterke handelscijfers. De exportgroei van 8,3 % lag ruim boven de analistenverwachtingen van ongeveer 6 %. Volgens economen is dat deels te danken aan seizoenseffecten en de gunstige vergelijking met vorig jaar, toen de wereldhandel nog gebukt ging onder hoge energieprijzen en logistieke bottlenecks. Toch duidt de stijging ook op een hernieuwde kracht van de Chinese industrie, met name in de sectoren van elektronica, batterijen en auto’s.
Ook de import liet zich niet onbetuigd, met een groei van 7,4 %. Dat suggereert dat Chinese bedrijven opnieuw meer grondstoffen en halffabricaten aankopen — een teken dat de productieactiviteit aantrekt. Voor Xi Jinping komt dat goed uit: de cijfers versterken het beeld van stabiliteit dat Peking graag uitdraagt, zeker nu buitenlandse investeerders voorzichtig blijven na de vastgoedcrisis en zwakke binnenlandse consumptie.
Toch is niet alles rooskleurig. De export naar de Verenigde Staten daalde opnieuw, met bijna 27 % op jaarbasis, wat de aanhoudende schade van het handelsconflict illustreert. China compenseert die daling deels door zich sterker te richten op nieuwe markten in Zuidoost-Azië, Latijns-Amerika en Afrika. Die verschuiving past in de bredere strategie van “de-Amerikanisering” van de Chinese export, waarbij Peking minder afhankelijk wil worden van de Amerikaanse markt.
Xi en Trump zetten de toon voor nieuwe spanningen
De opflakkerende handelsoorlog draait niet enkel om cijfers, maar vooral om macht. In oktober kondigde China onverwacht nieuwe exportcontroles aan op zeldzame aardmetalen — cruciale materialen voor de productie van halfgeleiders, elektrische wagens en defensieapparatuur. Officieel noemt Peking dit een maatregel ter bescherming van de nationale veiligheid. In de praktijk is het een geopolitiek signaal: China bezit een groot deel van de wereldwijde productiecapaciteit van deze grondstoffen en gebruikt die nu als hefboom in de onderhandelingen met Washington.
President Trump reageerde voorspelbaar scherp. Hij dreigde met nieuwe invoertarieven van 100 % op Chinese producten en stelde de geplande topontmoeting met Xi in vraag. In zijn typische directe stijl beschuldigde hij China ervan “de regels van eerlijke handel te saboteren”. Analisten zien hierin een poging om binnenlands politieke punten te scoren, maar ook om druk te zetten op Amerikaanse bedrijven die afhankelijk zijn van Chinese leveranciers.
Peking houdt ondertussen vol dat de exportcontroles slechts een regulerend karakter hebben, geen verbod. Toch voelt de wereldwijde technologiesector de spanning. Bedrijven in Japan, Zuid-Korea en Duitsland vrezen dat nieuwe vergunningenprocedures vertragingen zullen veroorzaken in de levering van kritieke onderdelen. Het risico op verstoringen in de supply chain is reëel, zeker in sectoren als chips, groene energie en elektrische voertuigen.
Wat betekent dit voor de wereldeconomie en beleggers?
De cijfers en het politieke klimaat wijzen op een paradoxale situatie: de Chinese export bloeit op terwijl de geopolitieke relaties verslechteren. Dat zet beleggers in een lastige positie. Enerzijds bieden Chinese exportbedrijven aantrekkelijke marges dankzij gunstige wisselkoersen en een herstel in buitenlandse vraag. Anderzijds hangt het zwaard van Damocles van nieuwe sancties en importheffingen boven de markt.
De “China + 1”-strategie — waarbij multinationals productie spreiden naar landen als Vietnam, Maleisië of India — krijgt hierdoor extra momentum. Investeerders diversifiëren hun portefeuilles, weg van directe blootstelling aan China, naar bredere Aziatische groeimarkten. Tegelijk stijgt de vraag naar veilige havens zoals staatsobligaties, goud en defensieve sectoren.
De komende weken worden cruciaal. Indien de spanningen escaleren, kan de groei van de Chinese export snel omslaan. Elke extra sanctie of exportbeperking kan kettingreacties veroorzaken in wereldwijde productieketens. Daartegenover staat dat een diplomatiek gesprek tussen Xi en Trump, hoe moeizaam ook, tijdelijk rust zou kunnen brengen op de markten. Voor beleggers betekent dit een periode van verhoogde volatiliteit én van kansen — voor wie bereid is de risico’s goed in te schatten.
Een fragiel evenwicht tussen macht en handel
De handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en China is al lang meer dan een economisch conflict. Ze is uitgegroeid tot een strijd om technologische dominantie, energie-onafhankelijkheid en mondiale invloed. De recente exportgroei toont aan dat China nog steeds een industriële grootmacht is, ondanks westerse pogingen om de afhankelijkheid te verkleinen. Tegelijk legt de assertieve houding van Xi Jinping bloot dat economische macht voor Peking onlosmakelijk verbonden is met politieke autonomie.
Voor Donald Trump vormt het harde optreden tegenover China een essentieel onderdeel van zijn verkiezingsstrategie: hij wil tonen dat hij de Amerikaanse industrie beschermt en de macht van Peking inperkt. Maar het risico bestaat dat deze wederzijdse spierballenpolitiek op termijn vooral de wereldeconomie schaadt. Hogere kosten, vertraagde leveringen en een afkoelende investeringsbereidheid dreigen zowel Chinese als Amerikaanse bedrijven te treffen.
Wat nu duidelijk wordt, is dat de globalisering in een nieuw tijdperk is beland — een waarin economische belangen niet langer losstaan van geopolitieke berekeningen. De exportgroei van China mag dan vandaag een lichtpunt zijn, ze werpt tegelijk een schaduw over de wereldorde van morgen.
