Hoe werkt een stock buyback en wat betekent dat voor jou als belegger?

Af en toe hoor je het plots opduiken in het financiële nieuws: een bedrijf kondigt een “stock buyback” of aandeleninkoopprogramma aan. De koersen reageren vaak enthousiast, analisten knikken instemmend, en sommige beleggers zien meteen dollartekens in hun ogen. Maar wat gebeurt er nu precies bij zo’n aandeleninkoop? En nog belangrijker: wat kan het voor jou betekenen als belegger? Tijd om dieper te graven, zonder in vakjargon te verdrinken.

Wat is een stock buyback precies?

Een stock buyback, in goed Nederlands een aandeleninkoop, is simpelweg wanneer een bedrijf eigen aandelen terugkoopt van de beurs. Stel je voor dat je in een klein dorpscafé zit en je pintje deelt met tien andere mensen. Als drie mensen vertrekken en hun deel van het bier meenemen, blijft er meer bier over voor jou. Dat principe geldt ook hier: minder aandelen in omloop betekent vaak dat het belang van de overblijvende aandeelhouders automatisch groter wordt.

Waarom zouden bedrijven zoiets doen? De redenen zijn uiteenlopend, maar doorgaans willen ze:

• De winst per aandeel (EPS) opkrikken doordat de winst over minder aandelen verdeeld wordt.
• Tonen dat ze veel vertrouwen hebben in hun eigen toekomstige prestaties.
• Overtollige kasmiddelen gebruiken in plaats van ze zomaar te laten verstoffen op een bankrekening.
• De aandelenkoers ondersteunen of zelfs opdrijven wanneer ze vinden dat hun aandeel ondergewaardeerd is.

Uit ervaring weet ik dat bedrijven vaak hun aankondiging strategisch plannen: een buyback-programma wordt niet zelden net voor een minder kwartaalresultaat bekendgemaakt, als een soort geruststellend gebaar naar beleggers toe. Een kleine hint die ik altijd meeneem in mijn analyse.

Wat gebeurt er technisch wanneer een bedrijf aandelen terugkoopt?

Wanneer een bedrijf beslist om aandelen in te kopen, gebeurt dat meestal op de open markt. Vergelijk het met een gewone belegger die zijn aandelen koopt, alleen heeft het bedrijf vaak een dikker gevulde portefeuille. Sommige bedrijven kondigen een maximum bedrag aan dat ze willen uitgeven, andere geven aan hoeveel aandelen ze willen intrekken.

Die teruggekochte aandelen worden meestal “ingetrokken”, wat betekent dat ze officieel verdwijnen: alsof ze nooit hebben bestaan. In sommige gevallen worden ze ook bewaard als “treasury stock” en kunnen ze later opnieuw uitgegeven worden, bijvoorbeeld bij een fusie of bij het uitreiken van aandelenopties aan werknemers. Dat verschil is niet onbelangrijk, want een definitieve intrekking zorgt voor een blijvende impact op de winst per aandeel.

Ik kijk zelf altijd even in de details van het programma: intrekken of niet intrekken maakt op langere termijn een wereld van verschil. Niet elke buyback is even “zuiver” als het op waardecreatie aankomt.

Wat zijn de voordelen van een stock buyback voor beleggers?

Voor beleggers kan een aandeleninkoop heel aantrekkelijk zijn, al hangt alles af van het waarom en het hoe. De belangrijkste voordelen zijn:

1. Stijging van de winst per aandeel (EPS): Omdat er minder aandelen zijn, stijgt de winst per aandeel, zelfs als de totale winst gelijk blijft. Dit kan aandelen aantrekkelijker maken voor investeerders die focussen op ratio’s zoals de koers-winstverhouding.

2. Positief signaal: Vaak wordt een buyback geïnterpreteerd als een teken dat het management vertrouwen heeft in de waarde van het bedrijf. Zeker wanneer insiders tegelijk ook persoonlijk aandelen aankopen, is dat een sterk positief signaal.

3. Mogelijke koersstijging: Minder aanbod (aandelen) en meer vraag (via het inkoopprogramma zelf) kan de koers op korte termijn ondersteunen. Wie al aandelen bezit, kan zo een mooie rit omhoog meemaken.

Persoonlijk zie ik het graag gebeuren wanneer solide bedrijven met veel vrije cashflow aandelen inkopen, zeker als ze dat gedisciplineerd en transparant aanpakken. Dan geeft het écht extra waarde, niet enkel op papier.

Zijn er ook risico’s en nadelen verbonden aan een buyback?

Hoewel aandeleninkopen vaak met veel tamtam worden aangekondigd, schuilt er soms een addertje onder het gras. Niet elke buyback is goed nieuws. Bedrijven kunnen ook aandelen inkopen om:

• Verkeerde signalen te maskeren, bijvoorbeeld een dreigende daling van de winstcijfers te verdoezelen.
• Managementopties aantrekkelijker te maken, omdat minder aandelen hogere bonussen kunnen opleveren.
• Te veel schulden aan te gaan om de inkoop te financieren, wat later als een boemerang kan terugkeren.

Ik zie het soms gebeuren dat bedrijven hun balans opblazen met schulden om een ‘kunstmatige’ boost te geven aan hun aandelenprijs. Dan hou ik eerlijk gezegd liever mijn handen op mijn portefeuille. Oogkleppen af en grondig kijken naar de motieven achter de buyback is dus geen overbodige luxe.

Hoe kan je als belegger slim inspelen op een aandeleninkoop?

Wie zijn huiswerk goed maakt, kan profiteren van buyback-programma’s. Een paar persoonlijke tips die ik zelf ook hanteer:

Kijk naar de waardering: Is het aandeel goedkoop ten opzichte van de intrinsieke waarde? Dan is een buyback écht waardecreërend. Is het aandeel peperduur? Dan lijkt het eerder op geldsmijterij.

Analyseer de balans: Heeft het bedrijf voldoende kasmiddelen om de inkoop te financieren zonder in de problemen te komen? Of nemen ze riskante schulden op?

Let op het tempo: Sommige bedrijven kondigen grote programma’s aan maar voeren ze tergend traag uit. Een aangekondigde buyback is dus nog geen garantie dat ze daadwerkelijk wordt afgerond.

Check de motieven: Wordt er tegelijk veel verkocht door insiders? Wordt de inkoop vooral gebruikt om de winst per aandeel cosmetisch op te poetsen? Dan is enige voorzichtigheid geboden.

In mijn persoonlijke aanpak laat ik me niet zomaar verblinden door grote aankondigingen. Ik zie een buyback als een mooie kers op de taart, maar die taart moet eerst wel lekker zijn zonder de kers. Anders eet ik liever ergens anders.

Wat gebeurt er met jouw aandelen als er een buyback komt?

Misschien vraag je je af: moet ik iets doen als belegger wanneer mijn bedrijf een aandeleninkoop aankondigt? Gelukkig niet. Je aandelen blijven gewoon in je portefeuille liggen. In principe worden jouw stukken meer waard omdat het bedrijf minder aandelen heeft uitstaan en dus meer waarde per aandeel vertegenwoordigt.

In sommige gevallen kan het zijn dat bedrijven een “tender offer” doen: ze bieden een premie om jouw aandelen over te kopen. Dan moet je beslissen of je je aandelen aanbiedt of niet. Mijn vuistregel? Als het bod substantieel boven de huidige marktprijs ligt én het bedrijf niet in topvorm is, durf ik soms wel eens in te gaan op zo’n tender.

Maar meestal blijf ik lekker zitten. Goede bedrijven die eigen aandelen inkopen geven me liever een groter stukje van de taart dan dat ik mijn stuk verkoop voor een snelle winst.